Katalońska ofensywa: Cooperativa de Falset-Marçà
Cooperativa de Falset-Marçà to katalońska spółdzielnia, której obecny kształt jest wynikiem fuzji dwóch sąsiadujących spółdzielni – Marçà i Falset w 1999 roku. Firmy istniały od 1912 roku i zrzeszały łącznie około 700 członków – rolników i przedsiębiorców jednocześnie. Dzięki temu właściciele – udziałowcy ponsili i nadal ponoszą odpowiedzialność za cały proces produkcyjny win, które ostatecznie wychodzą z winiarni – od sadzenia po butelkowanie i sprzedaż. Często właściciele mówią o sobie, że są kimś więcej niż rolnikami i kimś więcej niż tylko biznesmenami.
Winiarnia produkuje 750 tysięcy butelek wina rocznie, eksportuje je do ponad 30 krajów. Wszystkie wina pochodzą z katalońskiej apelacji Montsant DO, choć winnice i winiarnia znajdują się na terenach obejmujących apelację Priorat DOCa – najbardziej prestiżową część Montsant, która ma ambicje znaleźć się na liście światowego dziedzictwa UNESCO jako przykład wyjątkowego śródziemnomorskiego krajobrazu rolniczego. Jednak wina produkowane w Falset-Marçà nie mają oznaczeń DOCa Priorat, a DO Montsant. To mniej prestiżowe oznaczenie, dzięki czemu firma nie musi trzymać się ściśle wymogów apelacji, ale nie oznacza to wcale gorszej jakości. Na pewno jednak oznacza to lepsze ceny win z tej winnicy.
Firma Falset-Marçà jest siłą napędową lokalnej gospodarki – gminy Falset. Dumą spółdzielni jest fakt, że od ponad stu lat winiarnia może produkować wina wyłącznie z owoców pochodzących z regionu, z winnic należących do członków spóldzielni – co obecnie jest szczególnie cenne, ponieważ produkty lokalne zyskały obecnie dużą wartość. Do właścicieli spółdzielni należą też winnice ze stuletnimi krzewami dające szczególnej jakości wina.
W Falset-Marçà powstają zarówno wina czerwone jak i białe, oczywiście z przewagą tych pierwszych. Czerwone, jak przystało w Montsant, powstają z odmian typowych: carignan, garnacha, syrah, cabernet sauvignon (czerwone) i garnacha blanca (białe).
Ponadto firma znana jest z produkcji win wzmacnianych i wermutów. Szczególnie ciekawe są wina wzmacniane zwane rancio (ranci) – katalońska specjalność, bardzo mało u nas znana. Są to wina wzmacniane, utleniane, poddawane obr óbce cieplnej (leżakowane na słońcu w szklanych pojemnikach), starzone w beczkach dębowych. Przypominają nieco wina zza Pirenejów, z francuskiego regionu Roussillon albo Maderę.
Winiarnia Falset-Marçà jest także celem enoturystycznym, ponieważ posiada cenny zabytek – winiarnię wybudowaną w 1919 roku. Została ona zaprojektowana przez słynnego architekta, ucznia Antoniego Gaudíego, Cèsara Martinella, który specjalizował się w tzw. budynkach rolniczych. Był projektantem około 40 budynków katalońskich bodeg. Budynki te, ze względu na ich spektakularne formy, zwane są Katedrami Win (katal.“catedrals del vi”).
